Phát hiện mắc ung thư phổi khi đã ở giai đoạn 4, bệnh nhân Nguyễn Văn Phách (Thái Thụy) đã 4 lần phải truyền hóa chất. Khi mắc ung thư, cơ thể bệnh nhân luôn trong tình trạng mệt mỏi, ho nhiều, có lúc đi lại khó khăn, ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt. Bệnh nhân Nguyễn Văn Phách chia sẻ: Tôi hút thuốc ngay từ khi còn bé. Cuối năm 2024, tôi có dấu hiệu mắc bệnh cúm cơ thể mệt, ho nhiều. Lúc đó, tôi được gia đình cho đi khám và phát hiện đã bị mắc ung thư phổi giai đoạn 4. Giá như tôi nhận thức được tác hại của thuốc lá từ sớm thì đã không hút thuốc. 

Cạnh buồng bệnh của bệnh nhân Nguyễn Văn Phách tại Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, bệnh nhân Đặng Quang Thạc (Tiền Hải) cũng được chẩn đoán mắc ung thư phổi. Qua khai thác tiền sử bệnh tật, bệnh nhân có hút thuốc lá, thuốc lào. Bệnh nhân Đặng Quang Thạc chia sẻ: Sinh sống ở vùng biển, thường xuyên phải đi bắt cá, tôm, cua... Những ngày rét, thấy mọi người hút thuốc tôi cũng hút cho đỡ lạnh. Sau đó, hút thuốc lá, thuốc lào dần trở thành thói quen từ năm 13 tuổi. Nếu sớm biết hút thuốc lá, thuốc lào có hại tôi đã không hút. Từ bản thân mình, tôi mong rằng thế hệ trẻ hãy từ bỏ hút thuốc lá, thuốc lào, thực hiện đúng các quy định về phòng, chống tác hại của thuốc lá, bảo đảm sức khỏe cho mình, cộng đồng. 

Thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có ít nhất 70 chất gây ung thư. Những chất này có thể xâm nhập vào cơ thể qua quá trình hít thở, tiếp xúc trực tiếp với các mô trong miệng, phổi, cổ họng và các cơ quan khác. Khi các chất độc hại này đi vào cơ thể, chúng có thể làm tổn thương DNA của tế bào, dẫn đến sự hình thành và phát triển của tế bào ung thư. Tại Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, tỷ lệ bệnh nhân mắc ung thư phổi chiếm tỷ lệ cao với khoảng 30% tổng số bệnh nhân ung thư. Đa số bệnh nhân ung thư phổi phát hiện đã ở giai đoạn muộn nên việc điều trị gặp nhiều khó khăn. 

Bác sĩ Nguyễn Thị Loan, Trưởng khoa Chăm sóc và điều trị, Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh chia sẻ: Ung thư phổi ảnh hưởng đến sức khỏe và là gánh nặng lớn đối với xã hội. Nhiều người bệnh phát hiện ở giai đoạn muộn vì thế việc điều trị gặp rất nhiều khó khăn do tỷ lệ can thiệp các phương pháp điều trị triệt căn thấp; chi phí thuốc điều trị lớn. Với người mắc ung thư phổi ở giai đoạn sớm, bệnh khu trú gây ra nhiều biến chứng. Khi bệnh ở giai đoạn truyền hóa chất, xạ trị những người hút thuốc lá sẽ giảm tỷ lệ đáp ứng hóa chất hơn so với người bình thường. Qua khai thác thông tin từ những bệnh nhân mắc ung thư phổi điều trị tại Trung tâm thì có tới 9/10 trường hợp ung thư phổi có liên quan đến hút thuốc lá. Hiện Trung tâm đã khép kín chu trình điều trị ung thư phổi. Ung thư phổi có thể điều trị đa mô thức từ phẫu thuật, xạ trị, hóa chất đến phương pháp điều trị toàn thân, điều trị đích. Tuy nhiên, ung thư phổi có tỷ lệ tử vong cao, gây ra gánh nặng về kinh tế đối với các gia đình có người mắc do đó việc chủ động phòng bệnh, từ bỏ thuốc lá có vai trò quan trọng. 

Ngoài ung thư phổi, hút thuốc lá liên tục trong thời gian dài còn là một trong những nguyên nhân gây ra các loại ung thư khác như: ung thư vòm họng, ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư tụy, ung thư thận, ung thư bàng quang, ung thư cổ tử cung, ung thư đại trực tràng, ung thư gan... 

Hiện nay, công tác truyền thông về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe đã được các sở, ngành, địa phương, đơn vị thực hiện. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc hút thuốc tại các nơi công cộng vẫn diễn ra. Để phòng, chống tác hại của thuốc lá, các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh cần tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá nhằm nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá, từ đó giảm gánh nặng bệnh tật liên quan đến hút thuốc lá, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Bệnh nhân mắc ung thư phổi điều trị tại Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Hoàng Lanh