Bệnh nhân Lương Văn Hy, 71 tuổi, xã Vũ Đoài – huyện Vũ Thư đang được điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tại Bệnh viện Phổi tỉnh, ông cho biết ông mắc bệnh đã 10 năm nay. Ban đầu ông có những dấu hiệu khó thở, mệt mỏi nhưng chủ quan cho đó là do làm việc quá sức nên không đi khám. Chỉ đến khi thường xuyên bị ho kéo dài kèm theo chứng khó thở và khạc nhiều đờm, dùng thuốc không khỏi, ông mới đến bệnh viện để khám và lúc này tình trạng bệnh đã ở mức nặng. Vừa làm việc trong môi trường độc hại, vừa có thâm niên hút thuốc lá trên 20 năm nhưng đến bệnh viện được các bác sĩ tư vấn về tác hại của việc hút thuốc lá đối với bệnh phổi, ông mới nghĩ đến việc bỏ thuốc lá.

Còn bệnh nhân Hoàng Minh Tuấn, 57 tuổi, ở xã Đoan Hùng – huyện Hưng Hà, ròng rã 5 năm nay, mỗi tháng 1 lần ông phải đến điều trị bệnh viêm phổi tắc nghẽn mạn tính tại Bệnh viện Phổi tỉnh. Ông đã hút thuốc lá trong thời gian khá dài, gần 20 năm. Và đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến căn bệnh mà ông đang mắc phải.

Thạc sĩ Nguyễn Công Hoan, Trưởng khoa Nội 1, Bệnh viện Phổi tỉnh cho biết: “Phổi tắc nghẽn mạn tính là tình trạng bệnh lý ở phổi, với sự giới hạn thông khí không thể phục hồi hoàn toàn gây nên tình trạng tắc nghẽn lưu thông khí, gia tăng lượng khí cặn trong phổi làm bệnh nhân khó thở. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là một trong những bệnh gây tàn phế và có tỷ lệ tử vong cao, số người mắc bệnh và tần suất tử vong đang có chiều hướng gia tăng . Tuy nhiên, hiện nay có nhiều người bị bệnh này thường coi thường việc đến cơ sở y tế để điều trị, chỉ đến khi bệnh diễn tiến nặng, nhiều người bệnh mới nhập viện nên nguy cơ tử vong cao. Bệnh Phổi tắc nghẽn mạn tính gây nhiều tốn kém cho bệnh nhân bởi chi phí điều trị cao hơn nhiều so với bệnh hen, lao, viêm phổi. Trong số những bệnh nhân điều trị tại khoa thì có tới 80% người bệnh có tiền sử hút thuốc lá lâu năm”.

Tại Bệnh viện Phổi tỉnh với cơ sở vật chất khang trang, kỹ thuật hiện đại, chuyên sâu mỗi năm tiếp nhận hàng nghìn lượt bệnh nhân phổi tắc nghẽn mạn tính đến khám, điều trị. Tất cả các bệnh nhân đến đây đều được bác sĩ tư vấn về sự nguy hại của thuốc lá, thuốc lào với bệnh tình của họ nhưng không phải ai cũng quyết tâm bỏ thuốc.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, Bệnh Phổi tắc nghẽn mạn tính là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 4 trên toàn thế giới. Mối liên quan giữa bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hút thuốc cũng mạnh như với ung thư phổi. Thuốc lá là nguyên nhân quan trọng nhất gây ra bệnh, có 15% những người hút thuốc lá sẽ có triệu chứng lâm sàng và 80%-90% người mắc là nghiện thuốc lá. Người hút thuốc có tỷ lệ tử vong do bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cao gấp 10 lần so với người không hút thuốc. 

Ở nước ta, mỗi năm có 40.000 người tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá và 33 triệu người không hút thuốc bị ảnh hưởng do hít phải khói thuốc thụ động. Hút thuốc lá là nguyên nhân không những gây ung thư phổi mà nó còn gây ra nhiều bệnh phổi khác nữa, điển hình là bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Ước tính các bệnh viêm phổi tắc nghẽn mạn tính ở người hút thuốc lá cao hơn 10 lần so với người không hút thuốc và sử dụng thuốc lá có thể liên quan tới hầu hết các ca tử vong các bệnh viêm phổi tắc nghẽn mạn tính.

Để phòng bệnh thì người dân cần đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán, điều trị sớm tránh tình trạng khi bệnh nặng mới đi khám. Bệnh Phổi tắc nghẽn mãn tính có nguyên nhân và biện pháp phòng, chống rõ ràng, phần lớn các trường hợp bệnh liên quan trực tiếp đến hút thuốc lá. Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh là không hút thuốc lá, hoặc đã nghiện rồi thì hãy từ bỏ hút thuốc, đó là cơ hội tốt nhất để ngăn ngừa tổn thương phổi, hạn chế làm bệnh nặng thêm và tránh tử vong do bệnh.

 Trần Hương